કામ કે બીજી કોઈ તકલીફના કારણે તમારા માથાનો દુઃખાવો રહે છે.માથાનો દુખાવોના કારણે કામ નહી કરી શકો કે કામ ભૂલી જાઓ છો તો આ તમારા માટે ખતરાની ઘંટી છે. કારણ કે આ દુ:ખાવો માઈગ્રેન જેવા ગંભીર રોગોને જન્મ આપે છે. આથી જ્યારે આવું થાય તો ડાકટરી તપાસ કરાવી લેવી જોઈએ.
કેટલાક લોકો માથાના દુ:ખાવાને સામાન્ય સમજી પેઇન કિલરનું સેવન કરે છે . પણ આ ગોળીઓ માથાનો દુખાવો અને માઈગ્રેનની સમસ્યાથી છુટકારો આપવાની બદલે સમસ્યાને જટિલ બનાવે છે.
માનવ શરીર ની અંદર ઘણા બધા પ્રકારના હોર્મોન્સ આવેલા હોય છે. જેમાં ૧.સેરોટોનિન ૨.ઈસ્ટ્રોજન આ બે હોર્મોન્સ માઈગ્રેન માટે જવાબદાર છે. જેમાં સેરોટોનિન કોઈ કારણસર વધારે માત્રામાં ઉત્પન્ન થાય તો તે મગજની અંદર ની લોહીની નળીઓને સાંકડી કરે છે. પરિણામે માથામાં દુખાવો અનુભવે છે. એવી જ રીતે ઇસ્ટ્રોજન જે સામાન્ય રીતે સ્ત્રીઓમાં વધારે જોવા મળે છે. તેથી માઈગ્રેન નું પ્રમાણ પણ સ્ત્રીઓમાં વધારે જોવા મળે છે.
ઇસ્ટ્રોજન નું પ્રમાણ કોઈપણ કારણસર વધે અથવા ઘટે તો માથામાં દુઃખાવો અનુભવાય છે. તેને આધાશીશી નો દુખાવો કહેવામાં આવે છે. ધબકારા પ્રકારનો માથામાં દુખાવો થાય છે. જેને પલસેટિંગ પેઈન કહેવામાં આવે છે. દર્દીને મગજ ની નસો ના ધબકારા અનુભવાય છે. અતિશય માત્રામાં માથાનો દુખાવો થાય છે, ઘણા કેસમાં માથાનો દુખાવો ગરદન ના પાછળના ભાગેથી ચાલુ થઈ આંખ સુધી આવે છે.
ઘણા કેસમાં આ દુખાવો એક જ બાજુએ ડાબે કે જમણે થતો હોય છે. માઈગ્રેનના દુખાવા માટે દર્દી લાઈટ અને અવાજ સહન કરી શકતો નથી, તેમજ ઊલટી-ઊબકા અનુભવાય છે, ના કારણે કમજોરી વિકનેસ પણ આવી જાય છે, સ્વભાવ ચીડિયો બને છે.
વધારે પડતી ચિંતા કરવાથી કે કઈ એવા ઈમોશનલ ન્યુઝ એટલે કે શોક ની સ્થિતિ માં આ પ્રકારનો માથા નો દુખાવો થઇ શકે છે.માઈગ્રેનના ઘણા કારણો છે , જેમ તણાવ , અપૂરતી ઊંઘ,આંતરસ્ત્રાવીય બદલાવો,વધારે લાઈટ,તેજસ્વી સૂર્યપ્રકાશ, કબજિયાત, દવાઓ, નશીલી દવાઓ કે ખોરાક, હવામાન ફેરફાર, કોફી, તૈયાર ખોરાક અને ચોકલેટનો વધુ પડતા સેવન વગેરે .
વધારે પડતો મહેનત વાળું કે હાર્ડ વર્કિંગ કામ કરવાનું હોય કે લાંબો સમય કોમ્પ્યુટર પર બેસી રહેવાનું હોય ત્યારે ગરદનના અને પીઠના સ્નાયુઓને થાકી જાય છે. તો આ પ્રકારે માઈગ્રેન થઈ શકે છે . તેમજ કોઈ કારણસર શરીરમાં લોહીની અંદર શુગરનું પ્રમાણ ઓછું થાય તોપણ આ પ્રકારે માથાનો દુખાવો થઇ શકે છે. ઘણીવાર ઊંઘ પૂરતા પ્રમાણ માં ન લેવામાં આવે તો પણ માઈગ્રેન થઈ શકે છે.
જ્યારે માઇગ્રેન દર્દીને દુખાવો થાય છે, ત્યારે તેણે તેના કપાળ પર આરામથી ઠંડા પાણીની પટ્ટી બાંધી લેવી જોઈએ, તે તેના માથાને ઠંડુ કરે છે અને પીડાથી રાહત આપે છે. ડિહાઇડ્રેશન એ માઈગ્રેન નું મુખ્ય કારણ છે, આવી રીતે શરીરને ડિહાઇડ્રેશન થવાથી બચાવી લો અને પાણીના અભાવને સમય-સમયે ન પીવા દો જે તમારા માથાનો દુખાવો ઓછો કરવામાં મદદગાર સાબિત થશે.
ઘણા ચિકિત્સકો અને ડોકટરો માને છે કે માઈગ્રેન માં હેન્ડબેન્ડ લગાવવાથી આરામ મળે છે. પહેલા માઈગ્રેન દર્દીઓ તેનો વધુ ઉપયોગ કરતા હતા પરંતુ આજે તેનો ઉપયોગ ઓછો થાય છે. માઈગ્રેન દર્દીઓએ ક્યારેય પણ ખાલી પેટ પર કામ ન કરવું જોઈએ અને ભૂખે મરવાનું ટાળવું જોઈએ. અને થોડી વારમાં કંઈક ખાતા રહો. લીલી શાકભાજી અને ફળોનો વધુ ઉપયોગ કરો જે તમારી પીડા ઘટાડવામાં મદદ કરશે.
મેગ્નેશિયમથી ભરપૂર આહાર માઈગ્રેન ને રાહત આપી શકે છે.ધ્યાનમાં રાખો કે એવી જગ્યાઓ પર જવાનું ટાળો જ્યાં ખૂબ વધારે સૂર્યપ્રકાશ અથવા પ્રકાશ હોય, સાથે સાથે જો જો ગંધ આવે છે, તો માઈગ્રેન દર્દીઓ વધારે ત્રાસ આપે છે. તમારા પલંગના ઓરડામાં અને બહાર જતા વધુ પ્રકાશ ન આવે તે માટે પ્રયત્ન કરો, પછી સૂર્યથી બચવા માટે છત્રાનો ઉપયોગ કરો.
જો તમે માઈગ્રેન ના દર્દી છો, તો તમારે જંક ફૂડ અને પેક્ડ વસ્તુઓ ખાવાનું ટાળવું જોઈએ કારણ કે તેમાં રાસાયણિક તત્વો હોય છે જે માઈગ્રેન માં વધારો કરી શકે છે. કસરત શરીરને સ્વસ્થ રાખે છે અને દ્રઢતા જાળવે છે. મોટાભાગની બિમારીઓમાં વ્યાયામ ફાયદાકારક છે. માઈગ્રેન ની સમસ્યાનું કારણ પણ તણાવ છે, આ રીતે નિયમિત કસરત કરવાથી તમે તાણ મુક્ત રહે છે અને તમને ઉત્સાહ રહે છે, જે માઈગ્રેન ની સમસ્યાને ઓછી કરવામાં મદદ કરે છે.
માઈગ્રેન સરસવના ઉપયોગથી મટે છે. સરસવ પીસીને તેને પાણીમાં પેસ્ટ બનાવી નાક અને માથામાં લગાવવાથી માઈગ્રેન જેવી સમસ્યાઓથી રાહત મળે છે.ઊંડી ઊંઘ માઈગ્રેન દર્દીઓને રાહત આપે છે, તેઓએ ઘોંઘાટીયા વાતાવરણથી દૂર રહેવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.