સફેદ લસણ તો બધાયે ખાધું જ હશે, તેમજ તેના ગુણધર્મો વિશે પણ જનતા હશે. પરંતુ સફેદ લસણ ઉપરાંત, બ્લેક લસણ પણ હોય છે, જે ભાગ્યે જ જોવા મળે છે. ઔષધીય ગુણધર્મોમાં તે સફેદ લસણ જેટલું શક્તિશાળી છે અને કેટલાક રોગોમાં અસરકારક છે. કાળું લસણ એ સફેદ લસણનું સ્વરૂપ છે, જે ફર્મેટેશન દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે. તે ખોરાકમાં ઓછું મસાલેદાર હોય છે પરંતુ તેમાં ઘણાં પોષક તત્વો હોય છે. આ જ કારણ છે કે કાળા લસણનો ઔષધીય સ્વરૂપમાં વધુ ઉપયોગ થાય છે. આયુર્વેદિક ચિકિત્સામાં તેનું વિશેષ મહત્વ છે.
કાળા લસણમાં પ્રોટીનની માત્રા અન્ય શાકભાજી કરતા ઘણી વધારે છે. કાળા લસણમાં એન્ટીઓકિસડન્ટો અને વિટામિન સીની માત્રા બમણી હોય છે. તેમાં કારમેલાઇઝ્ડ હોય છે જે તેના સ્વાદને વધારે છે. કાળા લસણમાં કેલ્શિયમ અને આયર્નની માત્રા પ્રમાણમાં પ્રમાણમાં વધારે છે, અને સેલેનિયમ, ઝીંક અને જર્મનિયમના તત્વો પણ એન્ટીઓકિસડન્ટ અને કેન્સર વિરોધી અસરો લાવી શકે છે.
આયુર્વેદ મુજબ લસણનું સેવન કરવાથી હાર્ટને લગતી બીમારીઓનું જોખમ ઓછું થાય છે. હકીકતમાં, એલિસિન નામનું એક તત્વ સફેદ લસણમાં જોવા મળે છે, જે લોહીને પાતળું કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. તે જ સમયે, એલિસિન કાળા લસણમાં જોવા મળે છે, તેથી તે હૃદયના દર્દીઓ માટે વધુ ફાયદાકારક છે.
હૃદયના દર્દીઓમાં મોટાભાગની સમસ્યાઓ હૃદયના અવરોધને કારણે છે. ધમનીઓમાં અવરોધની સમસ્યાને કારણે, હૃદયમાં રક્ત પરિભ્રમણ વિક્ષેપિત થાય છે, જેના કારણે દર્દીઓને મોટેભાગે બ્લડ પાતળા દવાઓ આપવામાં આવે છે. કાળા લસણમાં હાજર એલિસિન એ કુદરતી રક્ત પાતળું છે.
જો તેનો દૈનિક આહારમાં સમાવેશ કરવામાં આવે તો હાર્ટ બ્લોકેજ સંબંધિત કોઈ સમસ્યા નહીં થાય. ઉપરાંત, શરીરના અન્ય ભાગોમાં રક્ત પરિભ્રમણ અવરોધશે નહીં. કાળું લસણ રક્ત પરિભ્રમણ, શરીરની પ્રતિરક્ષા વધારવાનું પણ કામ કરે છે. કાળા લસણમાં ઉચ્ચ એન્ટીબેક્ટેરિયલ અને એન્ટિવાયરલ ગુણ હોય છે. તે ડાયાબિટીઝના દર્દીઓ માટે પણ ફાયદાકારક છે.
કાળો લસણ ફક્ત સફેદ લસણના આથો પછી જ તૈયાર કરવામાં આવે છે, તેથી તેના ઔષધીય ગુણધર્મો પણ ગુણાત્મક રીતે વધે છે. આ પ્રક્રિયાને લીધે, કાળા લસણમાં એન્ટીઓક્સિડેન્ટ તત્વો વધુ જોવા મળે છે. આ સિવાય પોલિફેનોલ, આલ્કલાઇન અને ફલેવોનાઇડ પણ કાળા લસણમાં મોટી માત્રામાં જોવા મળે છે જે સ્વાસ્થ્ય માટે સારું છે. આ બધા તત્વો કેન્સર વિરોધી છે. બ્લડ કેન્સર, પેટનો કેન્સર અને કોલોન કેન્સરથી પીડિત લોકો માટે કાળો લસણ ખૂબ ફાયદાકારક છે.
લસણ નિયમિત સેવનથી સ્ત્રીમાં મેટાબોલમઝવ વધારો થયો છે. કાલુ લસણ વાળો એલર્જી સંબંધિત રોગ હવામાન, ધૂળ, શરદી વગેરે એલર્જી થાય છે અને શરતી, કફ તાવ જેવી સમસ્યાઓ હોય છે. કાળા લસણના સેલ્વથી એલર્જીની સમસ્યા દૂર થાય છે. કાળું લસણ લોહીને પથરાયેલું કામચલાઉ કામ કરે છે, પરંતુ તે ખૂબ જ ફાયર્રેકર છે, જેમ કે શરોર સો સ્ત્રીમાં સોજો સામોન રિનોઝિનાનું અવરોધ થાય છે, જો કાળા લાસા દૈનિક આહારાં માં સામેલ કરવામાં આવે તો ઘણા પ્રકારની બીમારીઓ દુર થાય છે.