શિયાળુ ફળ તરીકે ઓળખાતા આ જામફળ તેના સ્વાદની સાથે સાથે સ્વાસ્થ્યને સારી રીતે ઉપયોગી છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે ફળોમાં ગૂસબેરી પછી, સૌથી વધુ માત્રામાં વિટામિન સી જામફળમાં જોવા મળે છે. ચાલો આપણે જાણીએ આ ફળના સ્વાસ્થ્ય લાભ વિશે.
કહેવામાં આવે છે કે જામફળ એ ઠંડા વાતાવરણનું ફળ છે. ભારતમાં બે પ્રકારનાં જામફળ વધુ જોવા મળે છે, પ્રથમ-સફેદ જામફળ અને બીજા-લાલ અથવા ગુલાબી જામફળ. જો કે, મીઠાશની દ્રષ્ટિએ, સફેદ જામફળ સારા હોય છે, પરંતુ આરોગ્યની દ્રષ્ટિએ, ઉત્તર ભારતમાં લાલ જામફળ સારા સાબિત થાય છે.
જામફળના પોષક મૂલ્ય વિશે વાત કરીએ તો તેમાં પાણીનું પ્રમાણ 76.1% છે. 1.5% પ્રોટીન, 0.2% ચરબી, 14.5% કાર્બોહાઇડ્રેટ, 0.01% કેલ્શિયમ, 0.04% ફોસ્ફરસ પણ છે. 100 ગ્રામ જામફળમાં 1 મિલિગ્રામ આયર્ન અને 300 મિલિગ્રામ વિટામિન સી હોય છે. આ રીતે, આમળા પછી મોટાભાગે વિટામિન સી જામફળમાં જોવા મળે છે.
જામફળને છાલની સાથે ખાય શકાય છે. તેના બીજ કાઢવાની જરૂર નથી. છાલ સાથે જામફળ ખાવા પાછળનું એક કારણ એ પણ છે કે છાલમાં વિટામિન સી સૌથી વધુ હોય છે. જો તમારે તેના વિટામિન સી નો સંપૂર્ણ જથ્થો લેવો હોય, તો પછી તેને વધારે પકવા દેવાની રાહ જોશો નહીં, કારણ કે જો જામફળ વધારે પ્રમાણમાં પકાવવામાં આવે તો વિટામિન સીનું પ્રમાણ ઘટવાનું શરૂ થાય છે.
જામફળનો સૌથી વધુ ઉપયોગ કબજિયાતમા સારવાર મેળવવા માટે થાય છે. જામફળના ફળનું નિયમિત સેવન કરવાથી લાંબી કબજિયાતથી ઘણી રાહત મળે છે. પેટમાં બળતરા થવાની સ્થિતિમાં જામફળનું સેવન કરવાથી ઠંડક મળે છે. જામફળનું નિયમિત સેવન કરવાથી આંતરડાની કૃમિમાંથી મુક્તિ મળે છે. લોહીની શુદ્ધતાની દ્રષ્ટિએ પણ જામફળ ખૂબ ફાયદાકારક છે. પાકેલા જામફળ ખાવાથી બ્લડ પ્રેશર ઓછું થાય છે. હૃદય મજબૂત છે.
જામફળના ઘણા ફાયદા છે, ફક્ત જામફળ જ નહીં પરંતુ તમને એ જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે તેના પાંદડા પણ ઘણા ફાયદા પૂરા પાડે છે. તેના પાંદડામાં વિટામિન સી અને એન્ટીઑક્સિડેન્ટ્સ નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં મળી આવે છે. આ હૃદયને મુક્ત રેડિકલથી સુરક્ષિત કરવામાં મદદ કરે છે.
એટલું જ નહીં, જામફળના પાંદડા ડીએલડી કોલેસ્ટરોલ ઘટાડે છે, જેને ખરાબ કોલેસ્ટરોલ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે અને સારા કોલેસ્ટરોલ વધારે છે. જામફળના પાનની ચા પીવાથી શરીરમાં ખાંડનું પ્રમાણ 10 ટકાનો ઘટાડો થાય છે.
ડાયાબિટીઝવાળા લોકો માટે જામફળના પાન એક દવા તરીકે કામ કરે છે. જામફળના પાનનો અર્ક દરરોજ ઓછામાં ઓછો 6 મિલિગ્રામ સેવન કરવાથી પીરિયડ્સ દરમિયાન થનાર પેટના દુખાવાની પીડા ઓછી થાય છે.
હૃદય માટે પણ ખુબ જ જરૂરી છે જામફળનું સેવન. જામફળમાં રહેલ પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ હૃદયને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે. અને આપણા શરીરની માંસપેશીઓને પણ મજબુત રાખે છે. અને ઘણી બધી બીમારીઓથી આપણને બચાવે છે. જે આપણે આપણી રોગ પ્રતિકારક શક્તિ વધારવી હોય તો જામફળનું સેવન કરવું ખુબ જ ફાયદા કારક ગણાય છે.
શરદી અને ઉધરસમાં પણ ખુબ જ ફાયદાકારક છે જામફળ. જામફળના સેવનથી આપણને તે સિઝનમાં થતી શરદી અને ઉધરસ જેવી બીમારીથી પણ છુટકારો મળે છે. ઘણા બધા લોકો એવું કહેતા હોય છે કે જામફળ ખાવાથી શરદી થઇ જાય છે. પરંતુ તે વાત બિલકુલ ખોટી છે.
મોંમાં ચાંદી પડી હોય તો પણ જામફળ ખાવાથી તેમાં રાહત મળે છે. જામફળની સાથે સાથે તેના પાંદડા પણ ચાંદી માટે ખુબ અસરકારક છે. જામફળના એક પાંદડામાં મીઠું નાખીને ખાવામાં આવે તો એક જ વારમાં બધી ચાંદી દુર થઇ જાય છે.
ચામડી માટે પણ જામફળ ફાયદાકારક છે. જામફળમાં બીટાકેરોટીન હોય છે જે શરીરને ત્વચા સંબંધી બીમારીથી બચાવવામાં મદદ કરે છે. ત્વચાને લગતી બીમારીઓ જામફળ ખાવાથી ઓછી થઇ જાય છે.
થાઈરોઈડ પણ સારો કરવામાં મદદ કરે છે જામફળ. જો થાઈરોઈડ થયો હોય ત્યારે પણ ડોક્ટરો જામફળ ખાવાની સલાહ આપે છે. થાઈરોઈડના દર્દીએ વધારેમાં વધારે જામફળ ખાવા જોઈએ.જામફળ ખાવાથી દિમાગ તેજ થાય છે. આ સાથે જ રકત પરિભ્રમણ સારું રહે છે.
જામફળ આપણા ખાવાની સિસ્ટમમાં પણ સ્વાદ વધારે છે. જામફળનું રાયતું, ચટણી, અથાણું અને જામફળ શેક ખાવામાં સ્વાદનો વધારો કરે છે. તેનાથી ખાવામાં ટેસ્ટ વધે છે અને આપણે ભરપુર ખાવાનું ખાઈ શકીએ છીએ.
વધતા વજનથી લોકો પરેશાન રહે છે. આવામાં રોજ જામફળનું સેવન તમારી મદદ કરી શકે છે. તેને ખાવાથી પેટ જલદી ભરાઇ જાય છે, અને કેલેરી ઇનટેક પણ ઓછી થાય છે.