હીંગ કોઇ સાધારણ મસાલો નથી. ભારતીય રસોઇમાં તે સહેલાઇથી મળી શકે છે.તમામ ઘરો ના મસાલીયા ના ડબ્બા માં હિંગ તમને જરૂર મળશે, તેને એક પ્રાચીન મસાલા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. હીંગને કોઇ અવિશેષ તેલ કે મિશ્રણમાં મિક્સ કરીને શરીર પર લગાવવું ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.હિંગ આપડા શરીર ના ઘણા અંગો ને ફાયદો આપે છે.
પ્રાચીન સમયમાં હીંગના પાણીમાં પીણું એક ગર્ભનિરોધક ઉપચાર માનવામાં આવતો હતો.વધુ માં જણાવીએ કે તે સિવાય તેને પેટના રોગનો ઇલાજ કરવા માટે પણ ઉપયોગમાં લેવામાં આવતો હતો. હીંગની પેસ્ટ બનાવી છાતી અને નાક પર તેમજ છિદ્રોની પાસે લગાવવાથી શરદી-ઉધરસની સમસ્યા દૂર કરવામાં આવતો હતો.
હીંગના પાણીને સતત 7 દિવસ પીવાથી શરીરમાં ઘણાં બદલાવ આવે છે.પાચન શક્તિને મજબૂત બનાવે છે.વધુ માં તો હિંગ ખુબ સારી ઓષધી છે, હીંગના પાણીથી શરીરમાં બની રહેલું એસિડ ખતમ થઇ જાય છે અને પેટના રોગ દૂર થાય છે.
હીંગના પાણી ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે રામબાણ ઇલાજ છે .હીંગનું પાણી એક અસરકારક ઘરેલું ઉપચાર છે. ડાયાબીટીસ ના દર્દી માટે તો ખુબ સારી વસ્તુ છે, તે ધીમે-ધીમે કિડનીને ખરાબ કરનાર સંક્રમણને દૂર કરે છે અને યુરિન માર્ગથી દૂર કરે છે
હીંગનું પાણી હાડકા માટે લાભદાયી માનવામાં આવે છે.હીંગના પાણીનું સેવન કરવાથી હાડકાં મજબૂત બને છે.હિંગ નાં પાણીથી શ્વાસ સંબંધી બિમારીઓ પણ દૂર થાય છે.
હીંગને એન્ટી-ઓક્સીડેન્ટ માનવામાં આવે છે.પેટમાં દુઃખાવો થતો હોય, પેટ ફુલી ગયું હોય, બાળકને પેટમાં ચૂંક આવતી હોય તેવા સમયે ઘીમાં હિંગને ઓગાળી ડૂંટી પર હિંગ ચોપડવાની પરંપરા ખૂબ જ પ્રચલિત છે.
હિંગ તેની વિશિષ્ટ અસરથી નાડીનાં સંકેતોનું નિયમન કરી હોજરી-આંતરડામાં થયેલા અવરોધને દૂર કરી, વાયુને નીચેની તરફ ગતિ આપે છે.
માત્ર પાચનના રોગ જ નહી શ્વસનતંત્રમાં નાડીનાં અનિયમિત સંકેતને કારણે તથા કફ તથા વાયુથી થતાં રોગમાં પણ હિંગ સારું પરિણામ આપે છે. આથી જ અસ્થમા, બ્રોન્કાઈટીસ, ઉંટાટિયુ-વ્હુપિંગકફ, ખૂબ છીંકો-ખાંસી આવવી જેવી તકલીફમાં હિંગ વપરાય છે.
ફેફસાનાં રોગ માટે કાચી હિંગ કે પાણીમાં ઓગાળી હિંગ વાપરવાથી ફાયદો થાય છે. જયારે પાચનના રોગમાં હિંગને ઘી અથવા દિવેલમાં તળીને વાપરવાથી ફાયદો થાય છે. માસિક દરમ્યાન પેઢુમાં થતો દુઃખાવો મટાડવા માટે પણ હિંગનો પરંપરાગત ઉપયોગ અસરકારક છે. ડિલિવરી પછી હિંગનાં ઉપયોગથી પેઢુમાં વાયુ જામી જઈ દુઃખાવો થવો, કબજીયાત, પેટ ફૂલવું, કમરનો દુઃખાવો જેવી તકલીફ પણ નિવારી શકાય છે.
જો કોઈ ભમરી અથવા મધમાખી કરડે છે, તો તેઓ હીંગનો ઉપયોગ કરીને તેમના ડંખની પીડાને દૂર કરી શકે છે. ભમરી અથવા મધમાખીના કરડવા પર, ફક્ત અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં હીંગ લગાડો. આ કરવાથી,ઝેર શરીરમાં ફેલાશે નહીં.સ્ત્રીઓને થતાં હિસ્ટેરિયા રોગમાં હિંગવટીનો ઉપયોગ અન્ય ઔષધિઓની સાથે કરી ખૂબ સારા પરિણામ મળે છે.
વારંવાર બરડાની નસ ચઢી જવી, હેડકી આવવી જેવા સામાન્ય રીતે રોગ ન ગણાતા લક્ષણોથી રોગી તો હેરાન-પરેશાન હતા જ. આવા સમયે અન્ય કોઈ બીમારી કે અભાવની સંભાવના ન જણાતા, રોગીને છોડી દેવામાં આવ્યા હતા, એવું કહીને કે કોઈ જ કારણ નથી. પરંતુ આવી પરિસ્થિતિમાં સરસિયાનું માલિશ, હિંગ અને ગોળનો ઉકાળો અને જરૂર જણાય ત્યારે પાણીમાં ઓગાળેલી હિંગનું નસ્ય આપવાથી નાડીની અનિયમિતતા થઇ સ્નાયુનું ખેંચાણ-હેડકી બંધ થઇ હિંગ રાહત આપવા સક્ષમ બની હતી.
પ્રચલિત ઔષધ હિંગ્વાષ્ટક ચૂર્ણનું મુખ્ય દ્રવ્ય હિંગ છે. અપચો, ગેસ, કબજીયાત જેવી બીમારીમાં ઘી સાથે ભેળવી ૩ ગ્રામ જેટલું ચૂર્ણ જમવાના પહેલા કોળિયામાં ખાવાથી ખૂબ અસરકારક છે. હાયપર એસિડીટીથી થતાં અપચામાં આ ચૂર્ણનો ઉપયોગ કરવો નહીં.
ફૂડ પોઇઝનિંગની સ્થિતિમાં પાણી સાથે હિંગનું સેવન કરવું જોઈએ. હીંગ ખાવાથી તમને ફૂડ પોઇઝનિંગથી રાહત મળશે અને પેટ પરફેક્ટ થઈ જશે. આ સિવાય પેટમાં દુખાવો થાય તો પણ તમે હીંગ મેળવીને આ પીડાથી રાહત મેળવી શકો છો.
ખાંડની બિમારીવાળા લોકો માટે હીંગ કોઈ જાદુઈ વસ્તુથી ઓછી નથી. દરરોજ થોડો હીંગ ખાવાથી ખાંડ લેવલ કંટ્રોલમાં રહે છે. તેથી, આ રોગથી પીડિત લોકોએ હિંગ લેવી જોઈએ. અસ્થમાથી પીડિત લોકોએ હિંગનું સેવન કરવું જોઈએ. હીંગ ખાવાથી આ રોગ મટે છે. આ સિવાય જે લોકોને છાતીમાં દુખાવો થાય છે, જો તેઓ આ મસાલાનું સેવન કરે તો તેમની પીડા બરાબર થાય છે.
જ્યારે શરદી ના સમયે નાક બંધ થાય છે, ત્યારે હીંગના પાણીનો સોલ્યુશન તૈયાર કરો અને તેને ગંધ બનાવો. આ પાણીની સુગંધ લેવાથી નાક સંપૂર્ણ ખુલશે અને શરદીથી રાહત મળશે.