દમવેલ એ એક ઔષધીય છોડ છે જેનો ઉપયોગ વિવિધ દવાઓ બનાવવા માટે થાય છે. દમવેલ ના ફાયદા આરોગ્ય સાથે સંબંધિત છે અને દાયકાઓથી, દમવેલ નો ઉપયોગ ઔષધીય ઉપાય તરીકે કરવામાં આવે છે. તેની સહાયથી, અનેક પ્રકારના રોગોથી મુક્તિ મળે છે.
તેનો ઉપયોગ અસ્થમા, કફ અને અન્ય શ્વસન રોગોના ઇલાજ માટે થાય છે. આ છોડમાં ઘણા વિલક્ષણ ગુણધર્મો અને પોષક તત્વો છે જે માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે દવા નું કાર્ય કરે છે. દમવેલ બધી જ જગ્યાએ થાય છે. પણ મોટે ભાગે એશિયા, આફ્રિકા અને ઓસ્ટ્રેલિયામાં જોવા મળે છે. આ છોડના પાંદડા લંબાઈની આસપાસ 10 સે.મી. છે અને ગોળાકાર આકાર ધરાવે છે.
આ છોડ ઉપર ફૂલો પણ ઉગાડવામાં આવે છે. જેનો રંગ પીળો અને લીલો છે. આ છોડના મૂળ અને પાંદડા નો ઉપયોગ દવા બનાવવા માટે પણ થાય છે. તેના પાંદડા ઉપરથી લીલો રંગ ધરાવે છે અને નીચેથી તેમાં પીળો રંગ હોય છે. તે એક વેલો છે જે તેના વિસ્તરણ માટે અન્ય કોઈપણ છોડ નો આશરો લે છે.
દમવેલ દમના રોગ માટે રામબાણ ઉપાય છે. દમવેલ નું એક પાન લો, તેને ગોળી ની જેમ બનાવો, તેમાં કાળા મરી ઉમેરી અને તેને પાનની જેમ ચાવવું અને તેને સવારે ખાલી પેટ ખાવું. ઉપરથી થોડું ગરમ પાણી પીવો. તમને ઉલટી થશે અને તમારા શરીરમાં જે કફ આવે છે તે બહાર આવશે.
આ કુદરતી પ્રક્રિયાઓ છે, ગભરાશો નહીં, જ્યારે કફ બહાર આવી જે પછી ઉલટી આપમેળે બંધ થઈ જાય છે. આ રીતે સવારે ત્રણ દિવસ ખાલી પેટ પર તેનું સેવન કરવાથી દમ જેવા ગંભીર અને મુશ્કેલ રોગથી પીડાતા દર્દીને સંપૂર્ણ રાહત મળે છે.
જો તેનો ત્રણ દિવસમાં તેનો પૂરો લાભ નહીં મળે તો આ પ્રયોગ એક અઠવાડિયા સુધી કરી શકાય છે. આ પછી, દર્દીએ એક મહિના સુધી ઘી, તેલ અને તમામ પ્રકારની ખાટી ને ઠંડી વસ્તુ થી બચવું જોઈએ. આ જડીબુટ્ટીનો ઉપયોગ કરીને અસ્થમાની સારવાર કરી શકો છો, પરંતુ શ્વાસનળીનો સોજો અને ખાંસી જેવા તમારા શ્વસન માર્ગ (કાળી ઉધરસ) ના ચેપ માટે પણ ઉપયોગી છે.
દમવેલ ના તાજા પાન ચાવવાથી શ્વસન રોગોના લક્ષણોમાં રાહત મળે છે. આ સારવાર શરૂ થયાના 3 થી 4 અઠવાડિયામાં લક્ષણોમાં સુધારો થવાનું શરૂ થાય છે. આ ઔષધીનો ઉપયોગ દર્દીઓની શ્વસન નળી માં રહેલ લાળને દૂર કરે છે, આમ તે ગળા અને છાતીમાં કફ દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
પાચન ઉત્તેજીત કરવા માટે દમવેલ ના મૂળનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. આ ઔષધીનો ઉપયોગ પેટની સામગ્રીને બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે જે ઝેરી પદાર્થોના શરીર ને છૂટા કરવામાં મદદ કરે છે. તેનો ઉપયોગ પેટને લગતી અન્ય સમસ્યાઓ જેવી કે ઝાડા , પેટમાં દુખાવો અને મરડો વગેરે સારવારમાં પણ થાય છે. દમવેલના પીસેલા પાનનો ઉપયોગ કરવાથી સાંધાના દુખાવામાં રાહત મળે છે
ઝાડા થાય તો દમવેલ ના પાનનો રસ પીવો. આ જ્યુસ પીવાથી પેટમાં રાહત મળે છે અને ઝાડની સમસ્યા દૂર થાય છે. દમવેલ ના થોડા પાંદડા લો અને તેને પીસી લ્યો અને તેમાંથી રસ કાઢો. દિવસમાં ત્રણ વખત આ રસ પીવો. આ પીવાથી ઝાડાની સમસ્યા માં આરામ મળે છે. દમવેલ ના ફાયદા કફ સાથે દૂર કરવામાં પણ થાય છે અને તેને ખાવાથી કફ થી રાહત મળે છે. જેઓ કફ અને ખાંસી થી પીડાય છે તેનું સેવન કરવું જોઈએ.
આ છોડની અંદર જોવા મળતા ગુણધર્મો ઉધરસને મૂળમાંથી દૂર કરે છે. શરીરમાં શક્તિનો અભાવ હોય ત્યારે નબળાઈ અનુભવો છો. જો દમવેલ ના પાંદડાઓનું સેવન કરવામાં આવે તો, શરીરમાં શક્તિનો અભાવ થતો નથી અને શરીર સારું થાય છે. પાચન માટે પણ સારું છે અને તેનું સેવન કરવાથી પાચન માં સારી અસર પડે છે. જે લોકો દમવેલ નું સેવન કરે છે તેમને ગેસ, કબજિયાત જેવી સમસ્યા હોતી નથી.
દમવેલ નો ઉકાળો પીવાથી માથાનો દુખાવો પણ રાહત મળે છે. ઉકાળો પીવા સિવાય, કપાળ પર પેસ્ટ લગાવવાથી પણ પીડા તરત જ અદૃશ્ય થઈ જાય છે. જો તમને માથાનો દુખાવો થાય છે, તો દમવેલ ના પાનને બરાબર પીસો અને તેની પેસ્ટ તૈયાર કરો. આ પેસ્ટ તમારા કપાળ પર લગાવો. આ પેસ્ટને કપાળ પર લગાવવાથી માથાનો દુખાવો દૂર થાય છે.