તુલસી ઘણા પ્રકારના જોવા મળે છે, હકીકતમાં ચિયા બીજ તુલસી જાતિના બીજ છે. ચિયા બીજ નું ભારતીય નામ તકમરિયા છે. ચિયા બીજ કાળા, સફેદ, ભૂરા, રાખોડી રંગના નાના કદના હોય છે. ચિયા બીજમાં ઘણા પ્રકારના પોષક તત્વો શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે ઉપયોગી બને છે.
આ પોષક તત્ત્વોમાં ચરબી, ફાઇબર, ઓમેગા 3 અને પ્રોટીન મુખ્ય પોષક તત્વો હોય છે. ચિયાના બીજ ભારતીય ખોરાક તરીકે પણ ઓળખાય છે, કારણ કે લોકો પહેલાના સમયમાં ઉર્જા મેળવવા માટે ચિયા બીજ ખાતા હતા. ઉનાળામાં લોકો ચિયા બીજ ના પાવડર ને સલાડ અને જ્યુસ પર નાખીને પણ ખાય છે.
ઘણા લોકો ઉનાળામાં ખૂબ જ મજા લેવા કુલ્ફી સાથે ફાલુદા ખાય છે. તેમાં જે પારદર્શક અનાજના નાના દાણા હોય છે એ નાના કદના આ પારદર્શક અનાજ ચિયા બીજ હોય છે. ચિયા બીજના ઘણા ફાયદા પણ હોય છે, જેના વિશે આપણે જાણતા નથી. આજે અમે તમને ચિયાના બીજના ફાયદા વિશે જણાવીશું.
આપણા શરીરમાં કોલેસ્ટરોલનું સ્તર નિયંત્રિત કરવા, ઓમેગા 3 પુષ્કળ પ્રમાણમાં હોવું જોઈએ. ચિયા બીજમાં ઓમેગા 3 વિપુલ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. ઓમેગા 3 ઉપરાંત, ચિયા બીજ માં ઓમેગા તેલ પણ જોવા મળે છે, તેથી તેના વપરાશને કારણે આપણા શરીરમાં કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર હંમેશા નિયંત્રણમાં રહે છે. શરીરમાંથી મુક્ત રેડિકલ ને દૂર કરવા માટે એન્ટીઑકિસડન્ટ ની જરૂર હોય છે, જે ચિયામાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. તેથી જ ચિયા બીજ ના દૈનિક સેવનથી હૃદય સ્વસ્થ રહે છે. આજકાલ લોકો મેદસ્વીપણા અને ઝડપથી વધી રહેલા વજનને કારણે સૌથી વધુ પરેશાન છે. મેદસ્વીપણું ઘટાડવા માટે લોકો ઘણી પ્રકારની દવાઓનો ઉપયોગ પણ કરે છે.
વજન ઓછું કરવા માંગતા હો, તો તુલસી બીજ નો ઉપયોગ કરવો એ શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે. તુલસી બીજ શરીરમાં હાજર પાણીને સારી રીતે શોષી લે છે. પાણીને શોષી લીધા પછી, તે જેલ જેવું બને છે. તેથી જ જ્યારે આપણે ચિયા બીજ ખાઈએ છીએ, ત્યારે તે આખા શરીરમાં ફેલાય છે. ચિયાના બીજમાં ખૂબ ઓછી કેલરી હોય છે, અને તે આપણી ભૂખ ઓછી કરે છે.
તુલસી બીજ ઇન્સ્યુલિનની સંવેદનશીલતામાં સુધારો કરે છે અને બ્લડ સુગરનું સ્તર નિયંત્રિત કરે છે. તુલસી બીજના દાણા જમ્યા પછી બ્લડ સુગરનું પ્રમાણ સ્થિર કરવામાં મદદ કરી શકે છે. આમ ડાયાબિટીસ વાળા લોકો તેમના આહારમાં તુલસી બીજ શામિલ કરવા જોઈએ. જો શરીરને પૂરતું પોષણ ન મળે તો શરીરનું તાપમાન ઘટતું રહે છે જેના કારણે કોઈ રોગ થવાની શક્યતા વધી જાય છે. ચિયા બીજ માં ઘણા પ્રકારના પોષણ તત્વો હોય છે. જે શરીરને શક્તિ આપવાની સાથે સાથે, શરીરનું તાપમાન પણ નિયંત્રિત કરે છે. જેના કારણે આપણે અનેક રોગોથી સુરક્ષિત રહીએ છીએ.
ચિયાના બીજ નું નિયમિત સેવન કરવાથી શરીરના કોઈપણ ભાગમાં બળતરા ઓછી કરી શકાય છે. સોજો ઘટાડવા માટે, એક ચમચી ચિયાના બીજ ને એક ગ્લાસ શુદ્ધ પાણીમાં અડધાથી એક કલાક સુધી પલાળો. અડધા કલાક પછી આ બીજ ફૂલીને જાડા અને નરમ બની જશે. હવે આ દાણાને પીસી લો અને શરબત તૈયાર કરો. દરરોજ આ શરબત પીવાથી પાચક સિસ્ટમ યોગ્ય રીતે કાર્ય કરશે, જેથી આપણે સ્વસ્થ રહી શકીએ. તેનું સેવન કરવાથી શરીરમાં પુષ્કળ ફાઇબર પણ મળે છે.
વાળને સુંદર અને મજબૂત રાખવા માટે જરૂરી તમામ પોષક તત્વો ચિયાના બીજમાં જોવા મળે છે. તેથી જો તમે વાળને લગતી કોઈ સમસ્યાથી પરેશાન છો, તો ચિયા બીજ ના દાણાનું કોઈ પણ સ્વરૂપે સેવન કરો. આ તમારા વાળ સાથે જોડાયેલી બધી સમસ્યાઓ દૂર કરશે.
ચિયા બીજ માં ઓમેગા 3, ફાઇબર અને પ્રોટીન જેવા તત્વો ભરપુર હોય છે. તેથી જ તેના બીજ ખાવાથી આપણા સ્નાયુઓ, મગજના કોષો અને ચેતાતંત્ર મજબૂત થાય છે. આજકાલ, વ્યસ્ત જીવનશૈલીને કારણે, મોટાભાગના લોકો તેમની યાદશક્તિ ગુમાવે છે. જો તમે દરરોજ ચિયા બીજ નું સેવન કરો છો, તો તમારે મેમરી લોસ જેવી સમસ્યાનો સામનો કરવો નહીં પડે.
ચીયા બીજ સગર્ભા સ્ત્રીઓ માટે એક આદર્શ ખોરાક માનવામાં આવે છે તે બાળકના મગજ વિકાસ અને પોષણને લાભ આપે છે. ચિયા બીજ ઓમેગા 3 નો આરોગ્યપ્રદ સ્ત્રોત છે. તે બ્લડ સુગર લેવલને કંટ્રોલ કરીને વધારે વજન, સિઝેરિયન ડિલિવરી, પ્રિક્લેમ્પ્સિયાના જેવી સમસ્યાથી બચવા માટે પણ મદદ કરે છે.
હાડકા અને દાંતને મજબૂત કરવા માટે પૂરતા પ્રમાણમાં કેલ્શિયમની જરૂર હોય છે. ચિયાના બીજમાં કેલ્શિયમની માત્રા વધુ હોય છે. દરરોજ તેનું સેવન કરવાથી આપણા શરીરને 18% થી વધુ કેલ્શિયમ મળે છે. આ બીજ આપણી ત્વચા માટે પણ ઘણા સારા છે. આનાથી સ્કિન ટાઇટ અને ચમકદાર બને છે.